Een nieuwe studie van de Duitse VDMA laat zien dat het gericht gebruiken van generatieve kunstmatige intelligentie (GenAI) de winstmarge in de machine- en installatiebouw met tot 10,7 procentpunten kan verhogen. Dit komt voor de Duitse machinebouw neer op een extra winst van 28 miljard euro.
GenAI is inmiddels een belangrijke katalysator van de digitale transformatie en beïnvloedt steeds meer de machine- en installatiebouw. "Alleen al tien van de in totaal 45 onderzochte toepassingsgevallen kunnen 58 procent van het potentieel van de margeverbetering benutten en daarmee een duidelijke efficiëntiestijging in de sector bereiken", bevestigt Guido Reimann, plaatsvervangend directeur VDMA Software en Digitalisering.
Dit zijn de centrale bevindingen van de nieuwe studie 'GenAI im Maschinen- und Anlagenbau; Vom Versprechen zur Profitabilität', uitgevoerd door VDMA Fachverband Software und Digitalisierung in samenwerking met Strategy&, de strategische consultancytak van PwC. De studie is gebaseerd op een enquête onder 247 industriële bedrijven in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland, evenals een analyse van 45 mogelijke GenAI-use cases en hun potentieel voor meer productiviteit en winstgevendheid.
Aanzienlijk potentieel voor verbeteren winstgevendheid
De studie laat zien dat GenAI een significante invloed heeft op omzetverhoging, kostenoptimalisatie en efficiëntieverbetering in bedrijven. De gerichte implementatie van GenAI zou de operationele marge van de sector met tot 10,7 procentpunten kunnen verhogen, wat overeenkomt met een extra winst van 28 miljard euro voor de Duitse machine- en installatiebouw. Met dit oogmerk zijn de stijgende verwachtingen van het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) begrijpelijk: 52 procent van de leidinggevenden van de onderzochte bedrijven ziet AI als een potentiële gamechanger voor de sector.
De meest veelbelovende GenAI-toepassingen liggen in de kernprocessen van de bedrijven. Uit de enquête blijkt dat vooral verkoop en marketing (53 procent) en onderzoek & ontwikkeling (43 procent) worden genoemd, maar ook in productie en aftersales wordt een hoger potentieel gezien. Deze kernfuncties beïnvloeden zowel omzetstijgingen als efficiëntiewinsten bij productiekosten en operationele uitgaven.
Uitdagingen en aanbevelingen
Hoewel de interesse in GenAI volgens de onderzoekers stijgt, beperkt het gebruik ervan zich nog vaak tot experimentele of proof of concept-projecten. De belangrijkste uitdaging is de gebrekkige gegevenskwaliteit, waar 25 procent van de ondervraagde bedrijven mee worstelt. Bijna evenveel, 24 procent, noemt het tekort aan GenAI-specialisten, terwijl eveneens 24 procent technische uitdagingen, met name met betrekking tot de IT-infrastructuur, aangeeft.
"Stijgende kosten, stagnerende productiviteit en dalende marges zetten de Duitse machine- en installatiebouw al jaren onder druk. Veel bedrijven in de sector kijken daarom met grote verwachtingen naar de mogelijkheden van GenAI om productiviteit en winstgevendheid te verbeteren. Tegelijkertijd blijven ze echter in een situatie die we de 'Pilot Trap' noemen: ze testen ideeën, initiëren projecten en evalueren resultaten. Een brede implementatie en de ontwikkeling van nieuwe bedrijfsmodellen durven ze echter nog niet aan. Hoewel 91% van de machine- en installatiebouwbedrijven in 2025 wil investeren in GenAI, wil meer dan de helft minder dan 100.000 euro besteden. Alleen wie GenAI van een bijzaak tot een hoofdzaak maakt, diep in kernprocessen integreert en daaruit onderscheidende nieuwe vaardigheden ontwikkelt, kan zijn concurrentiepositie versterken en op lange termijn zijn winstgevendheid verhogen", legt Bernd Jung, Senior Partner bij Strategy& Deutschland, uit.
De studie adviseert bedrijven om GenAI-use cases doelgericht te categoriseren:
- Gamechangers met directe invloed op de winst- en verliesrekening,
- Must-haves voor duurzame winstgevendheidsverhoging,
- Gehypete use cases die slechts beperkte invloed hebben op ondersteunende processen.
Gegeven de stagnerende productiviteitsgroei en stijgende kosten, staat de sector onder hoge druk. De studie maakt duidelijk dat GenAI een strategische aanpak vereist om op lange termijn concurrerend te blijven. Bedrijven moeten nu investeren in de juiste toepassingsgevallen om het volledige potentieel te benutten.
De volledige studie is hier beschikbaar.