Het personeelstekort in de technische sector blijft een struikelblok voor de energietransitie. Niet alleen nu, maar ook omdat technische bedrijven verwachten dat er nog meer vacatures bijkomen. Dit blijkt uit de zevende editie van de TechBarometer van ROVC.

De technische opleider ondervroeg ruim 1.000 HR-beslissers in technische bedrijven, 2.700 technici en 1.000 potentiële zij-instromers. Een opvallende uitkomst is dat technische bedrijven weinig vertrouwen hebben in de duurzaamheidsambities van de overheid.

Nederland heeft zich ten doel gesteld dat in 2030 alle energie uit duurzame bronnen moet komen. Bijna de helft (45%) van alle HR-beslissers acht deze doelstelling onhaalbaar. Daarnaast moet in 2050 de energievoorziening bijna helemaal duurzaam zijn. Dit vindt 46 procent van de HR-beslissers een onhaalbare doelstelling. Uit eerdere edities van de TechBarometer bleek ook al een dergelijk laag vertrouwen. Toch bestempelt een vijfde (19%) van de technische organisaties de energietransitie als de belangrijkste ontwikkeling binnen de techniek.

John Huizing, directeur van ROVC: “Om de klimaatdoelen van de overheid te bereiken, zijn volgens berekeningen van de NVDE 23.000 tot 28.000 extra technici nodig. En dat terwijl er nu al een gigantisch tekort is aan technische vakmensen. Wie een zonnepaneel, laadpaal of warmtepomp wil, moet maanden wachten. Zonder nieuwe maatregelen zet de arbeidskrapte niet alleen een streep door de energietransitie, ook worden we als land minder innovatief met alle gevolgen voor de welvaart van dien.”

Alternatief voor STAP-budget

Zij-instromers vormen volgens Huizing een belangrijk onderdeel van de oplossing, maar zij moeten wel gestimuleerd worden om zich te laten omscholen voor de techniek. “Met het afschaffen van het STAP-budget, één van de belangrijkste middelen binnen het overheidsinitiatief Leven Lang Ontwikkelen, gaat een laagdrempelige manier om kennis te maken met ons vak verloren. Zonde, want het was in potentie een effectief instrument om het personeelstekort terug te dringen en duurzaamheidsambities waar te maken. Het wachten is op een goed alternatief.”

Techniek wordt aantrekkelijker vak

De helft (51%) van de HR-beslissers vindt dat het stoppen met fossiele projecten, waardoor personeel uit steenkool-, olie- en gasprojecten beschikbaar komt, kansen biedt voor het omscholen van deze groep naar de techniek. Daarnaast maakt het groeiende belang van duurzaamheid de techniek een aantrekkelijker vak. 55 procent van de potentiële zij-instromers onderschrijft dit.

Huizing: “Veel zij-instromers hebben interesse in de techniek en de verduurzaming van de branche lijkt hier een positief effect op te hebben. Daar moeten technische bedrijven op inspelen. In de praktijk zien we echter dat veel bedrijven moeite hebben met het aantrekken en inwerken van zij-instromers. Vaak wordt gedacht dat ze meer kosten dan ze opleveren. Het tegendeel is waar, maar daarvoor is het wel noodzakelijk om de focus te verleggen van functies naar taken.”

Een zij-instromer kan door middel van een korte training al heel snel zelfstandig routinematig werk uitvoeren, zegt Huizing. “Dit verlicht de werkdruk van ervaren technici al enorm. Eenmaal geproefd aan de techniek, kunnen zij zich verder ontwikkelen door middel van begeleid leren op de werkplek onder de vleugels van ervaren vakmannen.” 

Over de TechBarometer

De online onderzoeken ten behoeve van de TechBarometer 2023 zijn uitgevoerd door Markteffect in opdracht van ROVC en TechniekOpleiding.nl. De respondentengroep van de HR-beslissers beslaat 1.000 respondenten die allemaal (mede)beslisser zijn van het personeelsbeleid en HR-gerelateerde zaken in techbedrijven. De respondentengroep van technici bestaat uit 2.727 techneuten. De groep potentiële zij-instromers bestaat uit 1.038 respondenten die nu werkloos zijn of werken in andere branches dan de techniek.

Altijd op de hoogte blijven?